ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥΠΟΛΗ ΓΑΛΛΟΥ
April 7, 2017 – April 9, 2017
ΓΕΦΥΡΩΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΧΑΣΜΑ ΜΕΤΑΞΥ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ, ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΑΞΗΣ
Το 1997 η σχετικά νέα την εποχή εκείνη για τον ελληνικό χώρο ερευνητική κοινότητα της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση στο πλαίσιο μιας ημερίδας στην Αθήνα, αποφάσισε τη διοργάνωση Πανελληνίων Συνεδρίων κάθε δύο χρόνια. Το πρώτο συνέδριο διοργανώθηκε το 1998 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκτοτε έχουν γίνει συνολικά 9 πανελλήνια συνέδρια, με το τελευταίο να διοργανώνεται και πάλι από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2015). Το παρόν συνέδριο (10ο Πανελλήνιο Συνέδριο) αποτελεί τη φυσική συνέχεια των προηγούμενων και διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ειδικότερα από το Εργαστήριο Διδακτικής των Θετικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Παράλληλα, η παραπάνω ερευνητική κοινότητα, η οποία στο μεταξύ διευρύνθηκε αρκετά με τη συμμετοχή νέων ερευνητών, στο συνέδριο της Αλεξανδρούπολης το 2011 αποφάσισε την ίδρυση ενός επιστημονικού σωματείου, αναφορικά με την έρευνα στην περιοχή της Εκπαίδευσης των Φυσικών Επιστημών (ΦΕ) και της Τεχνολογίας, με την επωνυμία «ΕΝΕΦΕΤ» (Ένωση για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία). Η ΕΝΕΦΕΤ, σε συνεργασία με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, διοργανώνει πλέον τα αντίστοιχα συνέδρια.
Σκοπός των συνεδρίων αυτών, όπως και του παρόντος, αποτελεί η ανακοίνωση και η ενημέρωση για την έρευνα που διεξάγεται τόσο σε πανελλήνιο, όσο και σε διεθνές επίπεδο, η συζήτηση για τη βελτίωση της εκπαίδευσης στις ΦΕ και την Τεχνολογία, η ανάδειξη καινοτόμων εφαρμογών, η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση μεταξύ ερευνητών και εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Στα συνέδρια αυτά παρέχεται η δυνατότητα για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ έμπειρων και νέων ερευνητών, εν ενεργεία, αλλά και μελλοντικών εκπαιδευτικών με αντικείμενο την Εκπαίδευση στις ΦΕ και την Τεχνολογία.
Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις στη Διδακτική των ΦΕ, στο παρόν συνέδριο, επιχειρείται να αναδειχθούν εκείνες οι διαστάσεις της εκπαιδευτικής έρευνας που θα γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ της έρευνας αιχμής σε επιστημονικά αντικείμενα φυσικών επιστημών και της σχέσης τους με την κοινωνία και την εκπαιδευτική πράξη. Αντικείμενα που σχετίζονται με την έρευνα αιχμής δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να βιώσουν την επιστημονική γνώση εν τη γενέσει της, καθώς ορίζουν μια επιστημονική περιοχή που δεν είναι ακόμα σε κατασταλαγμένη και παγιωμένη μορφή και η οποία χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα ως προς την εφαρμογή των επιστημονικών της επιτευγμάτων. Ως εκ τούτου η εισαγωγή αντικειμένων σύγχρονης επιστημονικής έρευνας στα αναλυτικά προγράμματα των ΦΕ μπορεί να καταστεί πολύ υποβοηθητική για τον εκπαιδευτικό προκειμένου να αναδείξει ζητήματα που αφορούν στην Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία (Responsible Research and Innovation, RRI). Η Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό πυλώνα στο πλαίσιο των προγραμμάτων Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι μια διαδραστική διαδικασία με στόχο την ενίσχυση των κοινωνικών, ηθικών και περιβαλλοντικών πτυχών της επιστημονικής έρευνας. Για την Εκπαίδευση στις ΦΕ και τη Τεχνολογία, αυτό συνεπάγεται, μια μετατόπιση του περιεχομένου για διδασκαλία από την «καθαρή» επιστημονική γνώση που αφορά σε κατανόηση αποκλειστικά φυσικών αρχών, φαινομένων, μεθοδολογιών κλπ. σε περιεχόμενο όπου αναδεικνύονται επιπλέον και οι διάφορες κοινωνικές διαστάσεις της ανάπτυξης και των εφαρμογών της επιστημονικής γνώσης (π.χ. έμφυλη διάσταση στην έρευνα, πρόσβαση στην πληροφορία, ηθικές διαστάσεις των εφαρμογών της επιστημονικής γνώσης, διακυβέρνηση κλπ.)
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι υποβαλλόμενες εργασίες θα πρέπει να εμπίπτουν σε μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεματικές:
Διδασκαλία και μάθηση στις Φυσικές Επιστήμες (ΦΕ)
Διδασκαλία και μάθηση στην Τεχνολογία
Αντιλήψεις και συλλογισμοί μαθητών και εκπαιδευτικών
Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Εφαρμογές ΤΠΕ στη διδασκαλία των ΦΕ και της Τεχνολογίας
Εκπαίδευση και Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών
Επιστημονικός γραμματισμός
Εκπαιδευτική αξιοποίηση της Ιστορίας και Φιλοσοφίας στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Διδακτικές πρακτικές
Πειραματική διδασκαλία
Αναλογίες, μοντέλα και μοντελοποίηση
Άτυπη εκπαίδευση στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Διαθεματικές προσεγγίσεις στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Περιβαλλοντικές εκπαιδευτικές προσεγγίσεις
Το 1997 η σχετικά νέα την εποχή εκείνη για τον ελληνικό χώρο ερευνητική κοινότητα της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση στο πλαίσιο μιας ημερίδας στην Αθήνα, αποφάσισε τη διοργάνωση Πανελληνίων Συνεδρίων κάθε δύο χρόνια. Το πρώτο συνέδριο διοργανώθηκε το 1998 από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Έκτοτε έχουν γίνει συνολικά 9 πανελλήνια συνέδρια, με το τελευταίο να διοργανώνεται και πάλι από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (2015). Το παρόν συνέδριο (10ο Πανελλήνιο Συνέδριο) αποτελεί τη φυσική συνέχεια των προηγούμενων και διοργανώνεται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και ειδικότερα από το Εργαστήριο Διδακτικής των Θετικών Επιστημών του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης.
Παράλληλα, η παραπάνω ερευνητική κοινότητα, η οποία στο μεταξύ διευρύνθηκε αρκετά με τη συμμετοχή νέων ερευνητών, στο συνέδριο της Αλεξανδρούπολης το 2011 αποφάσισε την ίδρυση ενός επιστημονικού σωματείου, αναφορικά με την έρευνα στην περιοχή της Εκπαίδευσης των Φυσικών Επιστημών (ΦΕ) και της Τεχνολογίας, με την επωνυμία «ΕΝΕΦΕΤ» (Ένωση για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία). Η ΕΝΕΦΕΤ, σε συνεργασία με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, διοργανώνει πλέον τα αντίστοιχα συνέδρια.
Σκοπός των συνεδρίων αυτών, όπως και του παρόντος, αποτελεί η ανακοίνωση και η ενημέρωση για την έρευνα που διεξάγεται τόσο σε πανελλήνιο, όσο και σε διεθνές επίπεδο, η συζήτηση για τη βελτίωση της εκπαίδευσης στις ΦΕ και την Τεχνολογία, η ανάδειξη καινοτόμων εφαρμογών, η επικοινωνία και η αλληλεπίδραση μεταξύ ερευνητών και εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων. Στα συνέδρια αυτά παρέχεται η δυνατότητα για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ έμπειρων και νέων ερευνητών, εν ενεργεία, αλλά και μελλοντικών εκπαιδευτικών με αντικείμενο την Εκπαίδευση στις ΦΕ και την Τεχνολογία.
Λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις στη Διδακτική των ΦΕ, στο παρόν συνέδριο, επιχειρείται να αναδειχθούν εκείνες οι διαστάσεις της εκπαιδευτικής έρευνας που θα γεφυρώνουν το χάσμα μεταξύ της έρευνας αιχμής σε επιστημονικά αντικείμενα φυσικών επιστημών και της σχέσης τους με την κοινωνία και την εκπαιδευτική πράξη. Αντικείμενα που σχετίζονται με την έρευνα αιχμής δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να βιώσουν την επιστημονική γνώση εν τη γενέσει της, καθώς ορίζουν μια επιστημονική περιοχή που δεν είναι ακόμα σε κατασταλαγμένη και παγιωμένη μορφή και η οποία χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα ως προς την εφαρμογή των επιστημονικών της επιτευγμάτων. Ως εκ τούτου η εισαγωγή αντικειμένων σύγχρονης επιστημονικής έρευνας στα αναλυτικά προγράμματα των ΦΕ μπορεί να καταστεί πολύ υποβοηθητική για τον εκπαιδευτικό προκειμένου να αναδείξει ζητήματα που αφορούν στην Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία (Responsible Research and Innovation, RRI). Η Υπεύθυνη Έρευνα και Καινοτομία, η οποία αποτελεί ένα σημαντικό πυλώνα στο πλαίσιο των προγραμμάτων Horizon 2020 της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι μια διαδραστική διαδικασία με στόχο την ενίσχυση των κοινωνικών, ηθικών και περιβαλλοντικών πτυχών της επιστημονικής έρευνας. Για την Εκπαίδευση στις ΦΕ και τη Τεχνολογία, αυτό συνεπάγεται, μια μετατόπιση του περιεχομένου για διδασκαλία από την «καθαρή» επιστημονική γνώση που αφορά σε κατανόηση αποκλειστικά φυσικών αρχών, φαινομένων, μεθοδολογιών κλπ. σε περιεχόμενο όπου αναδεικνύονται επιπλέον και οι διάφορες κοινωνικές διαστάσεις της ανάπτυξης και των εφαρμογών της επιστημονικής γνώσης (π.χ. έμφυλη διάσταση στην έρευνα, πρόσβαση στην πληροφορία, ηθικές διαστάσεις των εφαρμογών της επιστημονικής γνώσης, διακυβέρνηση κλπ.)
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, οι υποβαλλόμενες εργασίες θα πρέπει να εμπίπτουν σε μια ή περισσότερες από τις ακόλουθες θεματικές:
Διδασκαλία και μάθηση στις Φυσικές Επιστήμες (ΦΕ)
Διδασκαλία και μάθηση στην Τεχνολογία
Αντιλήψεις και συλλογισμοί μαθητών και εκπαιδευτικών
Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Εφαρμογές ΤΠΕ στη διδασκαλία των ΦΕ και της Τεχνολογίας
Εκπαίδευση και Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών
Επιστημονικός γραμματισμός
Εκπαιδευτική αξιοποίηση της Ιστορίας και Φιλοσοφίας στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Διδακτικές πρακτικές
Πειραματική διδασκαλία
Αναλογίες, μοντέλα και μοντελοποίηση
Άτυπη εκπαίδευση στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Διαθεματικές προσεγγίσεις στις ΦΕ και την Τεχνολογία
Περιβαλλοντικές εκπαιδευτικές προσεγγίσεις
